Tên
gọi khác
Rục, Sách, A rem, Mày, Mã liềng, Tu vang, Pa leng, Xe lang, Tơ hung, Cha cú, Tắc cực, U mo, Xá lá vàng
Nhóm ngôn ngữ
Việt - Mường
Dân số
2.400 người.
Cư trú
Phần đông cư trú ở huyện Minh Hóa và
Tuyên Hóa (Quảng Bình).
Đặc điểm kinh tế
Nguồn sống chính của nhóm Sách là làm
ruộng, còn nhóm Rục và A rem là làm rẫy. Ngoài ra người
Chứt còn hái lượm, săn bắn, đánh cá, chăn nuôi. Nghề mộc
và đan lát là phổ biến. Đồ dùng bằng kim loại và vải
vóc, y phục phải mua hoặc trao đổi. Người Chứt không trồng
bông dệt vải.
Tổ chức cộng đồng
Ngày nay người Chứt thường nhận mình
là họ Cao, họ Đinh... Mỗi dòng họ đều có người tộc
trưởng, có bàn thờ tổ tiên chung. Trong làng, tộc trưởng
nào có uy tín lớn hơn thì được suy tôn làm trưởng làng.
Hôn nhân gia đình
Quan hệ vợ chồng của người Chứt bền
vững, hiếm xảy ra bất hòa.
Tục lệ ma chay
Việc ma chay của người Chứt đơn giản,
nhóm Sách có tiếp thu ảnh hưởng của người Kinh. Theo nếp
chung, tang gia tổ chức cúng bái 2-3 ngày, rồi đưa người
chết đi chôn. Mộ được đắt thành nấm đất, không có
nhà mồ bên trên. Sau 3 ngày, tộc trưởng làm lễ gọi hồn
cho người chết về ngụ tại bàn thờ tổ tiên ở nhà tộc
trưởng, từ đó người thân không lai vãng chăm sóc mộ nữa.
Văn hóa
Kho tàng văn nghệ dân gian của người Chứt
khá phong phú. Làn điệu dân ca Kà-tưm, Kà-lềnh được nhiều
người ưa thích. Vốn truyện cổ dồi dào gồm nhiều đề
tài khác nhau. Nhạc cụ có khèn bè, đàn ống lồ ô loại
cho nam và loại cho nữ, sáo 6 lỗ...
Nhà cửa
Hầu hết đã định canh định cư, nhưng
các làng người Chứt thường tản mạn. Nhà cửa không bền
vững.
[ mục lục ]