萬 行 ; ?-1018
Thiền sư Việt Nam, thuộc đời thứ 12 dòng Thiền Tì-ni-đa Lưu-chi.
Sư họ Nguyễn, người làng Cổ Pháp, thuở nhỏ đã là người thông minh, học Tam giáo (Nho, Lão, Thích) và nghiên cứu Bách luận. Năm 21 tuổi, Sư theo Thiền sư Ðịnh Huệ xuất gia và thụ học với Thiền Ông Ðạo Giả ở chùa Lục Tổ làng Dịch Bảng, phủ Thiên Ðức. Sau khi Thiền Ông tịch, Sư kế tiếp trụ trì chùa này, chuyên tập »Tổng trì Tam-ma-địa« và cũng vì thế khuynh hướng Mật giáo của Sư rất rõ. Vua Lê Ðại Hành rất tôn kính Sư.
Năm 980 tướng Tống là Hầu Nhân Bảo đem quân đánh nước ta, Sư tiên đoán vài ngày sau giặc sẽ rút, quả nhiên đúng như thế. Ðến lúc Lê Ngọa Triều lên ngôi, nhân dân oán ghét sự tàn bạo của vua. Lúc đó Lí Công Uẩn làm chức Thân vệ, có theo học thiền với Sư. Nhân cơ hội đó Ðào Cam Mộc bàn mưu tính kế với Sư đưa Lí Công Uẩn lên ngôi, xưng là Lí Thái Tổ, niên hiệu Thuận Thiên. Ðể chiêu an bá tính, Sư ra yết thị:
蒺藜沉北水。李子樹南天
四方戈干靜。八表賀平安
Tật Lê trầm Bắc thủy, Lí tử thụ Nam thiên
Tứ phương qua can tịnh, Bát biểu hạ bình an.
*Tật Lê chìm biển bắc,
Cây Lí che trời nam.
Bốn phương binh đao dứt,
Tám hướng thảy bình an.
Năm Thuận Thiên thứ 9 (1018), Sư không bệnh, gọi chúng nói kệ:
身如電影有還無。萬木春禜秋又枯
任運盛衰無怖畏。盛衰如露草頭鋪
Thân như điện ảnh hữu hồn vô
Vạn mộc xuân vinh thu hựu khô
Nhậm vận thạnh suy vô bố úy
Thạnh suy như lộ thảo đầu phô.
*Thân như bóng chớp có rồi không,
Cây cỏ xuân tươi, thu đượm hồng,
Mặc cuộc thịnh suy không sợ hãi,
Thịnh suy như cỏ hạt sương đông.
Sau đó Sư bảo: »Các ngươi cần trụ chỗ nào? Ta chẳng lấy chỗ trụ mà trụ, chẳng y không trụ mà trụ.« Sau khi Sư tịch, nhà vua và đệ tử làm hỏa táng và xây tháp cúng dường.
Về sau vua Lí Nhân Tông có bài truy tán:
Vạn Hạnh thông ba mé,
Thật hợp lời sấm xưa,
Quê nhà tên Cổ Pháp,
Dựng gậy vững kinh vua.
Hiện chùa Tiêu Sơn tại tỉnh Hà Bắc thờ tượng của Sư.