Khách chí của Đỗ Phủ - Thu Tứ - Chim Việt Cành Nam
Chim Việt Cành Nam            [  Trở Về  ]          [ Trang chủ ]             [  Tác giả ]

KHÁCH CHÍ
của Đỗ Phủ 

Thu Tứ

Nguyên văn
Dịch nghĩa
Dịch ra thơ Đường luật
- Cao Nguyên Minh
Dịch ra thơ lục bát
- Trần Trọng Kim
- Thu Tứ
*
Đọc Khách Chí, làm sao khỏi nhớ Bạn Đến Chơi Nhà:

"Chẳng mấy khi nay bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn mò cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải đã tàn cây, cà chửa nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta!".

Nguyễn Khuyến Việt hóa thơ Đường đến nơi đến chốn! Bài thơ này lại có cả cái nét hóm hỉnh "Yên Đổ" quen thuộc, trong khi thơ Đường vốn không có giọng đùa.

Trong Khách Chí có chữ "gia bần". Nếu tác giả khác, rất dễ nghĩ chẳng qua nói khiêm theo lệ thường, nhưng trường hợp Đỗ Phủ thì đó là sự thực trăm phần trăm. Một bữa rượu sơ sài đôi ba người ở một nơi thôn ổ mênh mông nước lụt mười mấy thế kỷ xưa bên Tàu, mà nay như còn hiển hiện trước mắt...

Nguyên văn

Khách chí

Xá nam xá bắc giai xuân thủy
Đãn kiến quần âu nhật nhật lai
Hoa kính bất tằng duyên khách tảo
Bồng môn kim thỉ vị quân khai
Bàn sôn thị viễn vô kiêm vị
Tôn tửu gia bần chỉ cựu phôi
Khẳng dữ lân ông tương đối ẩm
Cách li hô thủ tận dư bôi.

Dịch nghĩa

Khách đến

Quanh nhà phía nào cũng thấy nước (lụt) mùa xuân
Ngày nào cũng thấy những bầy chim ở nước đến đậu
Lối vào có trồng hoa vắng khách nên không quét
Cổng bằng cỏ bồng hôm nay mới mở ra đón bác
Mâm cơm sơ sài ít món vì chợ xa
Gọi là rượu ngon thì nhà nghèo chỉ có rượu tự nấu để cũng đã lâu
Bác cho được mời ông hàng xóm cùng uống
Chỉ cách bờ rào tre, hô là ông ấy qua cạn chén ngay.

Dịch ra thơ Đường luật

Cao Nguyên Minh:

Mênh mông nam bắc nước dâng đầy,
Chỉ thấy bầy chim đến mỗi ngày.
Vắng khách nên đường hoa biếng quét,
Vì anh mới mở cửa bồng đây.
Chợ xa mâm bát không gì nhắm,
Rượu cũ nhà nghèo hãy tạm say.
Lối xóm xin mời ông đối ẩm,
Bên rào cùng cạn mấy chung này.

Dịch ra thơ lục bát

Trần Trọng Kim:

Quanh nhà nam bắc lụt to,
Hôm hôm chỉ thấy đàn cò lại chơi.
Lối hoa chẳng quét vì ai,
Cửa bồng nay mới đón ngài mở ra.
Xuềnh xoàng mâm chén, chợ xa,
Có vò rượu cũ của nhà nấu thôi.
Nếu cho tiếp rượu cùng vui,
Gọi ông hàng xóm sang ngồi chén luôn.

Thu Tứ:

Bốn bề nước trắng lụt to,
Trông ra thường chỉ thấy cò về chơi.
Ngõ vào khách vắng quét lười,
Cổng tre nay mới mở mời bác qua.
Bữa xoàng ngặt nỗi chợ xa,
Rượu ngon gọi chút men nhà nấu thôi.
Bác cho lối xóm cùng ngồi,
Đông tay nâng chén, thêm vui tiệc này!